İslam Tarihi 2

Arap tarihinin bir devresi geldi ki (Emevi halifeleri zamanında) gayr; ı Arap kavimler İslamiyet'e samimi surette itikat ettikleri halde hâlis Araplardan terekküb eden {oluşan} sınıf; ı müdîr hemen hiç inanmıyordu; İslamiyet'i bir vasıta ve sebeb; i hükümet olarak isti'mâl ediyordu; Kendi müdafaa ettiği esas lehinde esbâb; ı ahlâkiye ve dîniyede serdedilen fırka zuhûr ettiği zaman pek az mu'tekid olan {inanmış} Arapları mevki; i iktidardan tard edebilmek {kovabilmek} kendisi için kolay oldu; Politikacı Araplar mağlup oldular; Samimi Müslüman olan mağlub kavimler eski kaybetmiş oldukları nüfuz ve iktidarı tekrar ellerine geçirdiler; Araplar adeta çöllerine döndüler ecdatlarının hiç değişmemiş ve değişmez hayatlarına yine başladılar; Hâlbuki etraflarında bütün dünya kendilerinin tevlîd etmiş oldukları azim hareketin tesiriyle sarsılıp duruyordu; Bugün bile aradan on üç asır geçtiği halde dünyanın büyük kısmı Arapların neşretmiş oldukları din yüzünden hareket içindedir; Araplar ise kable't; tarih ecdatlarının aynı tarzda etraflarında vukua gelen şeylerin kâffesine la; kayd bir defa tarih; i âlemde îfâ etmiş oldukları büyük vazifeyi unutmuş bundan bî; haber yaşamaktadırlar;